Việc sử dụng ma túy đá lâu dài không đưa đến cái chết tức khắc nhưng dẫn đến các bệnh tâm thần, từ lo sợ vô cớ, trầm cảm đến loạn thần kinh. (ảnh minh hoạ)

Ma túy đá là gì?

Theo các cơ quan chức năng, ma túy đá thực chất là hóa chất tổng hợp từ thuốc kích thích Amphetamine, có tên khoa học là Methamphetamin (trước đây còn xuất hiện với tên dược phẩm là Methedrine nên còn được gọi tắt là Met). Ma túy đá được xếp vào loại ma túy gây kích thích hệ thần kinh trung ương.

Những nguy hiểm của ma túy đá

Các cuộc thử nghiệm khoa học cho thấy đây là hợp chất hoàn toàn độc hại. Về mặt tác dụng dược lý, khi thử trên súc vật, ma túy đá giống như thuốc lắc cho thấy có tác dụng hỗn hợp của sự kích thích hệ thần kinh trung ương và gây ảo giác bằng cách ảnh hưởng đến các chất sinh học trung gian của não là serotonin và dopamin, đặc biệt đối với serotonin.

Do tác động đến chức năng “sinh serotonin” của não mà ma túy gây nên hội chứng gọi là hội chứng serotonin (serotonin syndrome) gây thay đổi cách cư xử, thái độ; đối với thuốc lắc còn gây tăng thân nhiệt (người nóng lên như bị sốt).

Quan trọng hơn hết là nó gây độc tính đối với não. Việc sử dụng ma túy đá lâu dài không đưa đến cái chết tức khắc hay từ từ nhưng dẫn đến các bệnh tâm thần, từ lo sợ vô cớ, trầm cảm đến loạn thần kinh.

Thay vì uống như thuốc lắc (dạng thuốc viên nén), ma túy đá (dạng tinh thể lóng lánh) được dân chơi đốt lên để hút (gọi là đập đá) sẽ cho tác dụng “phê” nhanh và kéo dài hơn rất nhiều so với các dẫn chất amphetamin khác.

Nhiều người vẫn cho rằng, ma túy đá không gây nghiện như các loại ma túy khác, tác dụng kích thích của nó chỉ thoáng qua trong cuộc vui và tác hại thì không đáng ngại. Nhưng thực chất đây là thuốc gây nghiện thuộc loại nguy hiểm.

Việc dùng ma túy đá lâu ngày sẽ dần dần đi đến dùng ma túy mạnh hơn là heroin, dùng đường uống, hút rồi sẽ đi đến dùng đường tiêm chích để “phê” nhanh, mạnh hơn. Khi dùng độc chất ma túy bằng con đường tiêm chích thì dễ dẫn đến bị nhiễm HIV/AIDS.

Người mới sử dụng ma túy đá thì việc dứt bỏ, cai không dùng ma túy đá sẽ dễ dàng hơn, miễn là người đó có ý chí, quyết tâm cai. Nhưng người nghiện ma túy đá lâu dài, đặc biệt đã bị ảo giác, bị rối loạn tâm thần kéo dài thì việc cai nghiện có rất nhiều khó khăn.

Hội chứng cai của ma túy đá không giống hội chứng cai của heroin, có nghĩa là không có cảm giác đau nhức, không tiêu chảy, không ớn lạnh nổi da gà, không có cảm giác dòi bò trong xương, không vật vã… Mà là buồn chán, luôn có cảm giác mệt mỏi, kiệt sức, chậm chạp hoặc lầm lỳ, rất dễ bị kích động, dễ nổi giận, có thể hoang tưởng ảo giác, không kiểm soát được cảm xúc, hành vi.

Hiện nay chưa có phác đồ cai nghiện ma túy đá, mà chỉ điều trị triệu chứng như: Người bệnh được cho dùng thuốc an thần khi bị kích động, dùng thuốc chống trầm cảm khi bị trầm cảm, dùng thuốc trị tâm thần phân liệt khi bị loạn thần… Người nhà nên đưa người bệnh đến Trung tâm sức khỏe tâm thần hay các Trung tâm cai nghiện ma túy để chữa trị.

Phòng ngừa và ngăn chặn tình trạng tổ chức sử dụng trái phép chất ma tuý

Để phòng ngừa và ngăn chặn tình trạng thanh, thiếu niên tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy, các chất gây ảo giác không chỉ đòi hỏi sự vào cuộc quyết liệt của các lực lượng chức năng, sự quản lý chặt chẽ đối với các cơ sở kinh doanh có điều kiện mà quan trọng nhất chính là cách quản lý, giáo dục con em trong mỗi gia đình, xây dựng lối sống lành mạnh, an toàn, sống có bản lĩnh, có mục tiêu, không tham gia vào các hoạt động phạm tội, tệ nạn xã hội và tệ nạn ma túy. Đặc biệt, chính các bạn trẻ phải tự nhận thức rõ về tác hại của ma túy, các chất gây ảo giác để tránh xa những trào lưu cám dỗ, đừng vì “vui một giờ” mà “buồn một đời”!

Đức Giang (St)