Thực hiện dịch vụ kỹ thuật xông thuốc bằng máy để điều trị đau khớp gối, khớp bàn ngón chân tại Bệnh viện Đa khoa y dược cổ truyền - Phục hồi chức năng.

Viêm tắc tĩnh mạch chi dưới, thuật ngữ chuyên môn Tây y gọi là huyết khối tĩnh mạch chi dưới. Là tình trạng xuất hiện cục máu đông trong tĩnh mạch, bao gồm các tĩnh mạch vùng cẳng chân, khoeo, đùi, các tĩnh mạch chậu và tĩnh mạch chủ dưới, gây tắc nghẽn hoàn toàn hoặc một phần dòng máu trong lòng tĩnh mạch. Khi cục máu đông gây lấp lòng tĩnh mạch, sẽ cản trở máu từ chi dưới trở về tim.

Cần nghĩ đến viêm tắc động mạch chi dưới nếu bệnh nhân có các triệu chứng sau: đau mỏi và co cứng bắp chân, đùi hoặc mông khi đi bộ, phải dừng lại, ngồi nghỉ một lúc mới có thể tiếp tục đi được, đau bàn chân, ngón chân liên tục, kể cả khi nghỉ ngơi. Bệnh nhân thường mất ngủ, mệt mỏi vì đau chân, da chân tái và lạnh.

Giai đoạn nặng hơn sẽ bị loét và hoại tử các ngón chân, có thể cả bàn chân (do thiếu máu nuôi dưỡng), kèm theo cảm giác đau liên tục, thuốc giảm đau hiệu quả không cao.

Các yếu tố nguy cơ của bệnh viêm tắc tĩnh mạch:

- Tuổi: tuổi càng cao, càng dễ bị huyết khối tĩnh mạch; Béo phì; Giãn và suy tĩnh mạch chi dưới; Bất động kéo dài, nằm nhiều, ít đi lại; Tiêm chích ma tuý; Sau dùng một số thuốc như: thuốc tránh thai, thuốc điều trị ung thư…

Nguyên nhân ngoại khoa: các phẫu thuật chấn thương chỉnh hình chi dưới như: thay khớp háng, khớp gối…, các phẫu thuật vùng ổ bụng, tiểu khung là những phẫu thuật có nguy cơ cao bị viêm tắc huyết khối tĩnh mạch.

Nguyên nhân sản khoa: viêm tắc huyết khối tĩnh mạch dễ xảy ra ở phụ nữ mang thai (do thay đổi hormone, hoặc do thai lớn chèn ép vào tĩnh mạch), sau nạo phá thai, sau mổ, sau đẻ (do kiêng khem, bất động quá mức).

Nguyên nhân nội khoa: suy tim nặng, đợt cấp của bệnh phổi mạn tính, tai biến mạch máu não, nhiễm trùng nặng, ung thư, bệnh nhân phải bất động kéo dài… là những nguyên nhân dễ dẫn đến hình thành huyết khối tĩnh mạch.

Bệnh lý tăng đông máu: có thể là bẩm sinh do thiếu hụt một số yếu tố dẫn đến tình trạng tăng đông như: thiếu hụt Protein C, Protein S, Antithrombin III, yếu tố V Leyden… hoặc mắc phải như trong hội chứng kháng Phospholipid, hội chứng thận hư, xơ gan…

Đông y gọi bệnh viêm tắc động mạch là chứng "thoát thư". Biểu hiện lúc đầu thường là lạnh đầu chi, dần dần tím đầu chi, đau dữ dội, lâu ngày dẫn đến hoại tử và rụng các đốt ngón chân, tay.

 Nguyên nhân của bệnh do thận khí hư tổn, khí huyết suy kém gặp lạnh, thấp lâu ngày, ăn đồ béo ngọt, uống nhiều rượu... mà sinh ra hiện tượng khí trệ, huyết ứ, kinh mạch dần dần bị bế tắc không nuôi dưỡng được tứ chi gây hoại tử.

 Bệnh tiên lượng nặng, tiến triển có tính chất chu kỳ, những cơn đau cấp tính giảm đi khi điều trị và bất động các chi, nhưng sau đó lại tái phát kịch phát khi bị lạnh, chấn thương hay hút thuốc. Dần dần thời kỳ bệnh giảm rút ngắn lại, thời kỳ kịch phát kéo dài ra và cuối cùng trở thành một bệnh không thể chữa khỏi ngoài phương pháp cắt cụt chi. Sau khi cắt cụt chi, quá trình viêm tắc mạch có thể lại chuyển sang chân bên kia và đôi khi chuyển lên cả chi trên. Mặt khác, vì xơ vữa mạch là một bệnh hệ thống nên ngoài động mạch chi dưới bị tắc, tất cả các mạch máu khác trong cơ thể cũng có nguy cơ bị bệnh, đặc biệt là động mạch nuôi tim nếu bị tắc sẽ gây nhồi máu cơ tim; động mạch nuôi não nếu bị tắc sẽ gây tai biến mạch máu não; động mạch thận bị tắc sẽ gây suy thận, tăng huyết áp... Các biến chứng này có thể gây tử vong. Do vậy khi có các triệu chứng kèm theo các yếu tố nguy cơ của bệnh thì nên đến cơ sở y tế chuyên khoa để khám và điều trị kịp thời.

Bảo An (St)