Những năm gần đây trên địa bàn tỉnh Cao Bằng đã xảy ra nhiều vụ đuối nước thương tâm, để lại nỗi đau cho gia đình và cộng đồng. Đuối nước không chỉ xảy ra ở sông, suối, ao hồ,... mà còn có thể xảy ra ngay tại nhà ở, trường học. Vì vậy, mỗi người dân cần trang bị thêm cho mình kiến thức về cách phòng tránh và kỹ năng xử trí tai nạn đuối nước để vận dụng vào thực tế khi gặp các tình huống có thể xảy ra.
Thành đoàn Cao Bằng phối hợp với Bể bơi Sông Mãng (Thành phố) hướng dẫn kỹ
năng sơ cứu cơ bản cho trẻ em khi xảy ra tai nạn đuối nước tại bể bơi.
Từ những vụ việc xảy ra thương
tâm, chúng ta biết rằng có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến tai nạn đuối nước ở trẻ
em, nhưng phần lớn chủ yếu vẫn là do sự lơ là, chủ quan của các bậc phụ huynh,
chưa giám sát chặt chẽ con trẻ hoặc thiếu người trông coi, chăm sóc, để trẻ tự
do đi lại. Bên cạnh đó, với điều kiện tự nhiên có nhiều sông, suối, ao, hồ… là
môi trường không an toàn cho trẻ nhỏ. Ngay cả những dụng cụ chứa nước trong gia
đình như: lu, vại, bể chứa nước… không có nắp đậy cũng là nguyên nhân gây nguy
hiểm cho trẻ nhỏ. Chỉ một vài giây lơi lỏng của người lớn là trẻ em có thể rơi
xuống ao, hồ, sông, suối, giếng nước… có thể bị ngạt và chết đuối chỉ sau 2
phút rơi xuống nước. Đây cũng chính là mối hiểm họa tiềm tàng gây tai nạn đuối
nước ở trẻ em. Vì vậy mỗi chúng ta cần có những hiểu biết về việc phòng, chống
tai nạn đuối nước. Đặc biệt là người lớn, các bậc phụ huynh hãy luôn nêu
cao ý thức tuyên truyền, nhắc nhở, quản lý con em mình.
Đuối
nước thường dẫn đến tử vong
Đuối nước
là tình trạng nước tràn vào đường hô hấp làm cho các cơ quan bị thiếu oxy và
các chức năng sống của cơ thể ngừng hoạt động. Một số trường hợp chết đuối mà
trong phổi không có nước là do người không biết bơi bất ngờ bị chìm trong nước,
nạn nhân hoảng sợ khiến các phản xạ bị rối loạn làm cơ thể bị chìm, phản xạ co
cơ nắp thanh quản và đóng khí quản lại làm nạn nhân không thở được dẫn đến
thiếu oxy não và bất tỉnh. Nắp thanh quản bị đóng nên nước cũng không vào phổi
được và dẫn đến tử vong.
Cách
sơ cứu khi bị ngạt nước
- Bước
1: Nhanh chóng đưa nạn nhân ra khỏi mặt nước bằng cách đưa cánh tay,
cây sào dài cho nạn nhân nắm, ném phao hoặc chèo thuyền vớt nạn nhân lên. Tuyệt
đối không nên nhảy xuống nước cứu người khi không biết bơi.
- Bước
2: Đặt nạn nhân nằm chỗ khô ráo, thoáng khí.
- Bước
3: Nếu nạn nhân bất tỉnh, hãy kiểm tra xem còn thở không bằng cách
quan sát lồng ngực có di động hay không.
- Nếu lồng
ngực không di động, tức là nạn nhân ngừng thở thì phải hô hấp nhân tạo (thổi
ngạt bằng miệng) ngay lập tức. Sau khi thổi ngạt 2 cái, cần kiểm tra xem tim
nạn nhân còn đập hay không bằng cách bắt mạch cảnh, bẹn, hoặc áp tai vào lồng
ngực bên trái xem có tiếng tim đập không.
- Nếu không
bắt được mạch chứng tỏ tim nạn nhân đã ngừng đập, cần phải hô hấp nhân tạo kèm
theo ép tim ngoài lồng ngực (ép ở 1/2 dưới xương ức bên trái) theo tỷ lệ 15/2
(nghĩa là ép tim 15 cái thì thổi ngạt 2 cái) nếu có 2 người, hoặc 30/2 nếu có 1
người. Sau đó vừa làm vừa đưa nạn nhân đi bệnh viện.
- Nếu nạn
nhân còn tự thở, cho nạn nhân nằm nghiêng sang một bên. Cởi bỏ quần áo ướt, giữ
ấm. Nhanh chóng đưa nạn nhân đến bệnh viện gần nhất vì có thể sẽ xảy ra khó thở
tái diễn (khó thở thứ phát) vài giờ sau ngạt nước.
Những
việc làm không đúng cần tránh
- Nhiều
người thường có thói quen dốc ngược nạn nhân, vác lên vai rồi chạy, đây là hành
động hoàn toàn sai vì nó làm mất thời gian quý giá để hô hấp nhân tạo cứu sống
bệnh nhân. Do khi ngạt nước, nước ở trong phổi không nhiều như mọi người nghĩ,
nó sẽ được tống ra ngoài khi ta hô hấp nhân tạo, ép tim ngoài lồng ngực và khi
bệnh nhân thở trở lại.
- Các nạn
nhân ngưng thở ngưng tim không được cấp cứu thổi ngạt và ấn tim tại nơi xảy ra
tai nạn hoặc trong lúc vận chuyển nạn nhân tới cơ sở y tế. Điều này làm cho não
và các cơ quan thiếu oxy kéo dài, chết tế bào não dẫn tới tử vong và di chứng
não nặng nề. Vì thế tốt nhất là phải cấp cứu thổi ngạt ngay khi đưa
đầu nạn nhân lên khỏi mặt nước trước khi đưa vào bờ.
Cách
phòng tránh tai nạn đuối nước
Để phòng
tai nạn đuối nước mọi người cần lưu ý đến những việc sau đây:
- Trẻ em
khi bơi phải được người lớn giám sát thường xuyên; không được đi tắm, bơi ngoài
sông, suối mà không có người lớn biết bơi đi kèm. Khi bơi phải có phao bơi an
toàn.
- Không cho
trẻ chơi, đùa nghịch quanh ao, hồ, hố sâu để tránh bị ngã, rơi xuống hố.
- Ở nhà có
trẻ nhỏ tốt nhất không nên để những lu nước, thùng nước, nếu bắt buộc phải có
(như vùng phải tích trữ nước ngọt để dùng) nên đậy thật chặt để trẻ em không mở
nắp được.
- Đối với
những nhà có hồ bơi nên rào kín xung quanh và cửa có khóa để trẻ em không mở
cửa được, có hệ thống báo động khi trẻ em vào.
- Nên cho
trẻ tập bơi sớm (trên 4 tuổi).
Hoàng Ly (st)