Đồ họa: Một số biểu hiện lợn bệnh và khuyến cáo người dân trước dịch tả lợn châu Phi.

Tính đến ngày 14/8, dịch tả lợn châu Phi đã xuất hiện tại 1.070/1.462 xóm, tổ dân phố của 56/56 xã, phường trên địa bàn toàn tỉnh. Dịch bệnh khiến các địa phương phải tiêu hủy hơn 70.000 con lợn với tổng trọng lượng hơn 3.800 tấn, ảnh hưởng trực tiếp đến hơn 14.000 hộ chăn nuôi. Con số này là lời cảnh báo rõ ràng về mức độ nguy hiểm của dịch, không chỉ tác động trực tiếp đến ngành chăn nuôi mà còn ảnh hưởng lớn đến an sinh xã hội và nguồn cung thực phẩm của tỉnh.

Dịch tả lợn châu Phi (ASF) là bệnh truyền nhiễm nguy hiểm do vi rút thuộc họ Asfarviridae gây ra, có tỷ lệ lợn mắc và chết gần như 100%. Bệnh lây lan rất nhanh qua nhiều con đường: Tiếp xúc trực tiếp giữa lợn khỏe và lợn bệnh, qua thức ăn, dụng cụ, phương tiện vận chuyển bị nhiễm, hoặc qua con người di chuyển từ vùng dịch. Lợn mắc bệnh thường sốt cao, bỏ ăn, xuất huyết trên da (đặc biệt ở tai, bụng, bẹn) và suy yếu nhanh. Dù vi rút này không lây sang người, nhưng những hệ lụy gián tiếp đối với sức khỏe cộng đồng là điều không thể xem nhẹ.

Khi nhiễm dịch tả lợn châu Phi, sức đề kháng của lợn giảm mạnh, tạo điều kiện cho nhiều mầm bệnh khác tấn công. Lợn bệnh có thể đồng thời nhiễm E.coli, Salmonella (gây thương hàn, phó thương hàn), liên cầu khuẩn lợn, hoặc cúm lợn. Đây là những tác nhân hoàn toàn có thể lây sang người, gây ra các bệnh lý nghiêm trọng nếu thịt không được kiểm soát và nấu chín kỹ. Vi khuẩn Salmonella có thể gây sốt cao, đau bụng, tiêu chảy, thậm chí nhiễm trùng huyết. Liên cầu khuẩn lợn có thể dẫn đến viêm màng não, viêm nội tâm mạc, sốc nhiễm khuẩn, và nếu không điều trị kịp thời có thể tử vong.

Tình trạng tuồn lợn bệnh ra thị trường hoặc giết mổ lén lút đang là nguy cơ đe dọa lớn. Sản phẩm từ lợn bệnh có thể chứa nhiều mầm bệnh nguy hiểm. Người tiêu dùng khi mua phải loại thịt này, đặc biệt nếu chế biến chưa chín kỹ, rất dễ bị lây nhiễm chéo. Liên cầu khuẩn lợn có thể xâm nhập qua vết thương hở khi giết mổ hoặc qua đường tiêu hóa nếu ăn tiết canh, nem chua, thịt tái. Nguy hiểm hơn, một số chủng cúm lợn có thể lây sang người, gây các triệu chứng hô hấp từ nhẹ đến nặng.

Trong bối cảnh dịch bệnh diễn biến phức tạp, mỗi người dân cần trở thành “người tiêu dùng thông thái”, nói không với việc mua bán, vận chuyển, giết mổ lợn bệnh, lợn chết hoặc sản phẩm không rõ nguồn gốc. Khi mua thịt, nên chọn nơi uy tín, có dấu kiểm dịch của cơ quan thú y. Trong chế biến, thịt lợn phải được nấu chín hoàn toàn để tiêu diệt cả vi rút tả lợn châu Phi lẫn các mầm bệnh khác. Tuyệt đối tránh ăn tiết canh, nem chua, thịt chua, thịt tái, những món ăn tiềm ẩn nguy cơ lây bệnh cao.

Song song đó, vệ sinh cá nhân và môi trường cần được duy trì nghiêm túc. Người dân phải rửa tay bằng xà phòng sau khi tiếp xúc với động vật hoặc sản phẩm từ động vật. Hộ chăn nuôi cần khử trùng chuồng trại định kỳ, kiểm soát người và phương tiện ra vào. Khi phát hiện lợn có dấu hiệu bệnh, cần báo ngay cho cơ quan chức năng để xử lý kịp thời. Về lâu dài, cần tăng cường giám sát, kiểm tra, và xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm.

Dù vi rút dịch tả lợn châu Phi không trực tiếp gây bệnh cho người, nhưng nó có thể tạo điều kiện cho nhiều mầm bệnh khác tấn công, gây nguy hiểm cho sức khỏe. Mỗi người dân khi thực hiện nghiêm các biện pháp phòng dịch, từ chọn thực phẩm an toàn, chế biến đúng cách đến nâng cao ý thức cộng đồng sẽ giúp bảo vệ sức khỏe của bản thân, gia đình và xã hội.

Hoàng Trang (T/h)